سفر پزشکیان با سایه سنگین محدودیت رسانه‌های کهگیلویه‌وبویراحمد

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خبرلنده به نقل از «صبح زاگرس» سفر فردای رئیس‌جمهور به کهگیلویه‌وبویراحمد، علاوه بر محورهای محیط‌زیستی و اقتصادی که این روزها در کانون افکار عمومی استان قرار گرفته، با یک جنجال رسانه‌ای نیز همراه شده است؛ جنجالی که به‌ویژه در میان خبرنگاران و اهالی رسانه استان بازتاب گسترده‌ای پیدا کرده است. طبق برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، تدابیر امنیتی و محدودیت‌های کم‌سابقه‌ای برای عدم حضور خبرنگاران محلی در جلسه اصلی رئیس‌جمهور اعمال شده و این تصمیم موجی از اعتراض را در میان رسانه‌های بومی برانگیخته است.

بر اساس اطلاعات منتشرشده، قرار است گروهی از خبرنگاران منتخب و همراه با رئیس‌جمهور از تهران وارد استان شوند و پوشش رسمی برنامه‌ها در اختیار همین تیم قرار بگیرد. این در حالی است که خبرنگاران محلی که سال‌هاست در تمامی سفرهای روسای جمهور، وزرا و مسئولان ارشد حضور فعال داشته‌اند، این بار در حاشیه قرار گرفته‌اند و حتی برخی می‌گویند نام رسانه‌های محلی در فهرست پوشش‌دهندگان اصلی سفر حذف شده است. 

این تصمیم زمانی جنجال‌برانگیزتر می‌شود که سابقه سفرهای قبلی روسای جمهور به استان مرور شود؛ در دوره‌های گذشته، خبرنگاران نه تنها اجازه حضور در برنامه‌ها را داشتند بلکه جلسات پرسش و پاسخ با رئیس‌جمهور یکی از بخش‌های ثابت سفرها بود. این جلسات فرصتی ایجاد می‌کرد تا مسائل واقعی و ملموس استان از زبان خبرنگاران – که عموماً در میدان و در تماس مستقیم با مردم هستند – به گوش عالی‌ترین مقام اجرایی کشور برسد. حال اما ظاهراً این سنت کنار گذاشته شده و تنها روایت رسمی، آن هم از طریق رسانه‌های همراه از تهران، قرار است منتشر شود. 

در کنار انتقادهای رسانه‌ها، برخی تحلیلگران نگاه دیگری نیز مطرح کرده‌اند. آنها معتقدند این تصمیم شاید تحت تأثیر فضای حساس ایجادشده پیرامون برخی اظهارات رئیس‌جمهور باشد؛ اظهاراتی که به تعبیر برخی فعالان سیاسی «برای نظام هزینه‌تراشی» کرده و بازتاب‌های ناخواسته‌ای داشته است. از منظر این طیف، کنترل فضای رسانه‌ای و محدود کردن پرسش‌ها، اقدامی برای جلوگیری از حواشی تازه و مدیریت افکار عمومی در سطح ملی تلقی می‌شود. به‌ویژه در استانی مثل کهگیلویه‌وبویراحمد که موضوعات جنجالی – از سدهای بزرگ گرفته تا چالش‌های مدیریتی – به‌شدت در مرکز بحث‌های اجتماعی قرار دارند، احتمال طرح پرسش‌های چالشی بالا است و شاید دولت نخواسته در چنین فضایی ریسک کند.

با این حال، استدلال «حفظ مصلحت» نمی‌تواند پاسخگوی نگرانی جدی رسانه‌های استان باشد. خبرنگاران محلی بارها ثابت کرده‌اند که کارویژه‌شان نه ایجاد تنش بلکه طرح دغدغه‌های واقعی مردم است. رسانه‌های این استان طی سال‌های اخیر در موضوعاتی مثل بحران آب، مشکلات زیرساختی، مسائل محیط‌زیستی و سوءمدیریت‌های محلی نقش کلیدی در آگاهی‌بخشی و مطالبه‌گری داشته‌اند. کنار گذاشتن چنین مجموعه فعالی از چرخه اطلاع‌رسانی یک سفر مهم استانی، به‌طور طبیعی به معنای نادیده گرفتن بخشی از جامعه محلی تلقی می‌شود.

منتقدان می‌گویند دولت باید میان «مدیریت پیام» و «محدودیت رسانه‌ای» تفاوت قائل باشد. کنترل کامل جریان اطلاعات از سوی یک گروه محدود از خبرنگاران همراه، نه‌تنها به اعتماد عمومی کمک نمی‌کند بلکه این شائبه را ایجاد می‌کند که قرار است تنها روایت مطلوب دولت منتشر شود. در شرایطی که سفر رئیس‌جمهور به استان با موضوعات حساسی مثل سدهای ماندگان و خرسان، توسعه نامتوازن، نارضایتی‌های انباشته و عقب‌ماندگی‌های مزمن همراه است، نبود رسانه‌های محلی عملاً باعث حذف دقیق‌ترین و نزدیک‌ترین صداها به واقعیت می‌شود.

از منظر حرفه‌ای، خبرنگاران محلی ظرفیت‌هایی دارند که حتی خبرنگاران ملی نمی‌توانند جای آنها را پر کنند. شناخت دقیق جغرافیا، لایه‌های اجتماعی، حساسیت‌های قومی و مشکلات واقعی مردم، به خبرنگاران بومی امکان می‌دهد سوالاتی بپرسند و سوژه‌هایی مطرح کنند که خبرنگار غیرمحلی هرگز به آن سطح از دقت و جزئیات دسترسی ندارد. حذف این ظرفیت، نه تنها به زیان رسانه‌های استان، بلکه به زیان خود دولت نیز هست زیرا دولت از اطلاعات میدانی و واقعی محروم می‌شود.

در همین حال، برخی فعالان رسانه‌ای از اینکه دولت روایت‌های بومی را جدی نمی‌گیرد گلایه دارند. آنها می‌گویند چگونه ممکن است در استانی که رسانه‌ها نقشی تعیین‌کننده در پیگیری مطالبات مردم دارند، حضورشان در مهم‌ترین سفر رئیس‌جمهور محدود شود؟ برخی نیز پرسیده‌اند اگر رئیس‌جمهور قصد شنیدن صدای مردم را دارد، چرا صدای خبرنگاران – که نمایندگان افکار عمومی هستند – حذف شود؟ این پرسش‌ها هنوز پاسخی روشن نگرفته و همین خلأ ارتباطی، دامنه انتقادها را گسترده‌تر کرده است.

موضوع زمانی حساس‌تر می‌شود که نگاه کنیم این محدودیت‌ها دقیقاً در چه فضایی ایجاد شده‌اند. طی هفته‌های اخیر، مردم استان درباره توقف احداث سدهای ماندگان و خرسان به‌شدت فعال شده و حتی فراخوان تجمع داده بودند؛ تجمعی که نهایتاً پس از دستور معاون اول رئیس‌جمهور لغو شد. طبیعی است که رسانه‌ها در چنین فضایی بخواهند پرسش‌های جدی مطرح کنند: برنامه دولت برای این پروژه‌ها چیست؟ آیا آئین دادرسی محیط‌زیستی رعایت شده؟ سرنوشت روستاهای در معرض خطر چه می‌شود؟ یا حتی مسائل دیگر مانند محرومیت‌زدایی، وضعیت اشتغال، کیفیت خدمات درمانی و عدالت در توزیع منابع. حذف رسانه‌های محلی از جلسات رسمی رئیس‌جمهور یعنی حذف این پرسش‌ها از سطح رسمی گفتگو.

در نهایت باید گفت فضای ایجادشده میان دولت و رسانه‌های استان، اگر مدیریت نشود، پیامدهای بلندمدتی برای اعتماد عمومی خواهد داشت. شاید دولت تصور کند با کاهش پرسش‌ها، حواشی را کنترل می‌کند، اما واقعیت این است که شفافیت‌گریزی نه تنها مشکلات را حل نمی‌کند بلکه زمینه سوءبرداشت و تشدید شکاف میان دولت و مردم را فراهم می‌سازد. خبرنگاران محلی حق دارند درباره مسائل استان سوال کنند و این حق باید محترم شمرده شود.

در آستانه سفر فردای رئیس‌جمهور، بسیاری از فعالان رسانه‌ای امیدوارند که دولت در ساعات باقی‌مانده تجدیدنظر کند و حداقل بخشی از محدودیت‌ها را بردارد. زیرا حضور خبرنگاران بومی نه تهدید بلکه فرصتی برای بیان بی‌واسطه مطالبات مردم است؛ فرصتی که اگر از دست برود، سفر رئیس‌جمهور با انتقادات سنگین‌تری مواجه خواهد شد و بخش مهمی از جامعه احساس خواهد کرد که صدایش شنیده نشده است.

انتهای خبر/